"Моя семья во время депортации"

Миллетиме джетген зараууатлыкъ

Ишни мураты:
1. Къарт атамдан кечгюнчюлюкню юсюнден толу хапар билиу
2. Бизни юйдегибизни джашауундан бир белюмюн ачыкъларгъа

Ишни тамалы:
къарт атам юйдегиси бла кечгюнчюлюкню сынагъаны

Ишни кереклилиги:
джаш телю эсде тутаргъа керекди миллетибизни, къралыбызны тарихин.

Ишни борчу:
джаш адамла борчлудула, халкъыбызны джашау китабында, ол бетин билирге

Ай, Кавказ таула къайда къалдыла
Къыбылагъа къараб сынагъыз
Джарлы къарачайны хапарын айтайым
Эшитгенле бары джылагъыз

Ёзденланы Абугалий

Ол кюнлени сагъыныргъа сюймесе да аття, ачыу басыб къоя болур бир-бирледе, солуу табмагъан чабакъча дженгил-дженгил солуй, хапар айтыб башлайды…

Биз юйдегиде беш сабий бар эдик. Беш сабийден экиси кечгюнчюлюк заманда ёлгендиле. Къалгъанлада бек уллу азаб чегиб, кеб тюрлю ауруудан ауруб, кючден – бутдан сау къалгъандыла. Атабыз Уллу Ата Джурт къазаууатда 1944-чю джыл ауушханды. Болгъан ауурлукъ да анам джарлыгъа джетгенди.

Къаллай бир джашасам да унутурукъ тюлме ол мал вагонланы ийислерин, тарлыкъларын, адамланы инджилгенлерин – деб хапар айтады аття. Эркишиле, тиширыула, къартла, сабийле-барысыда бир вагонда, эшикге чыгъаргъа мадарынг болмай, ашаргъа-ичерге джугъунг джокъ, бек инджилгенди миллетибиз. Сабийле джылаб башласала, неда сууукъдан - ачдан къатыб къалсала, джарлы тиширыула биринчи заманда ичлерин уруб сарнай эдиле, артда Аллахны буйругъуна сыйыныбмы, огъесе джашаудан тюнгюлюбмю, акъыртынчыкъ эте эдиле джылауларын…

Эркишиле джыламайдыла - дейдиле. Кёчгюнчюлюкню юсюнден сёлешсе къарт атамы кёзлеринден джыламукъла кеслери аллына тёгюледиле. Артыкъсыз да сабийле кёрген къыйынлыкъланы юслеринден айтса.

Юйюбюзге, джерибизге келликбиз деб уллу ийнанмай эдик, тюнгюлюб бошагъан эди миллет. Ызыбызгъа къайтыргъа хапар келгенинде, бизни къууанчыбызны учу-къыйыры джокъ эди.